عسل شکرک زده را چکار کنیم؟ بخوریم یا بریزیم؟

1. علت اصلی شکرک زدن عسل چیست؟
2. دما
3. رطوبت
4. نوع گیاهی که زنبور استفاده کرده است
5. عوامل خارجی
6. عسل شکرک زده را چکار کنیم؟
7. فواید عسل شکرک زده
8. آیا عسل طبیعی شکرک میزند؟
9. چگونه از بلور شدن عسل پیشگیری کنیم؟
10. شکرک عسل تقلبی چه شکلی است؟
11. سخن آخر برای عسل شکرک زده
12. سوالات متداول در شکرک زدن عسل

عسل شکرک زده خراب است یا نه، یکی از چالش های اصلی در هنگام خرید عسل طبیعی است. عسل شکرک زده، که به آن عسل کریستالی نیز گفته می‌شود، حالتی از عسل است که در آن قندهای موجود، به ویژه گلوکز، ظاهری کریستالی پیدا می کنند. این فرآیند طبیعی معمولاً به دلیل ایجاد تغییراتی در دما، رطوبت و ترکیب قندها رخ می دهد.

وقتی دما کاهش می‌یابد یا عسل در شرایط رطوبت پایین قرار می‌گیرد، گلوکز شروع به کریستالیزه شدن می‌کند و در نتیجه ظاهر عسل به شکل دانه‌دانه می‌شود.

شکرک زدن عسل به معنای فساد یا کیفیت پایین آن نیست. در واقع، این پدیده نشانه‌ای از طبیعی بودن عسل است و نشان می‌دهد که عسل حاوی قندهای طبیعی و بدون مواد افزودنی است. عسل شکرک زده با وجود تغییرات ظاهری‌اش همچنان حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی و خواص مغذی است و می‌توانید آن را با خاطری آسوده و بدون نگرانی مصرف کنید. اما اگر همچنان نگران شکرک زدن عسل هستید، این مقاله از پرهلو را تا انتها بخوانید و اطلاعات بیشتری را در این زمینه کسب کنید.

علت اصلی شکرک زدن عسل چیست؟

بسیاری از تولیدکنندگان، عسل را قبل از بسته‌بندی پاستوریزه می‌کنند. این فرآیند به معنای حرارت دادن عسل در دمای بالا است. از این روش برای از بین بردن میکروارگانیسم‌ها و ذرات معلق استفاده می شود. پاستوریزه کردن یکی از روش های کاهش شکرک زدن عسل است. این عمل باعث می‌شود عسل مایع باقی بماند و احتمال شکرک زدن آن تا حد بسیاری کاهش یابد.

شکرک زدن عسل نشانه ای از طبیعی بودن این ماده غذایی مفید است و بنابراین نیازی به نگرانی نیست. حتی عسل‌های صنعتی نیز ممکن است شکرک بزنند، اما احتمال و شدت شکرک زدن این عسل ها بسیار کمتر است. زیرا عسل‌های صنعتی معمولاً تحت فرآیند پاستوریزه کردن قرار می‌گیرند که در نهایت به کاهش احتمال شکرک زدن منجر می شود. این حرارت میکروارگانیسم‌ها و ذرات معلق را از بین می برد و احتمال کریستالیزه شدن ذرات را کاهش می دهد.

در حالیکه در عسل طبیعی و تصفیه نشده هیچ یک از این مراحل طی نمی شود. به همین علت عسل شکرک زده به عنوان یک مساله کاملا طبیعی در نظر گرفته می شود. برخی از مهمترین عوامل موثر در شکرک زدن عسل، عبارتند از:

دما

شکرک زدن عسل یک پدیده طبیعی است که اغلب به دلیل تغییرات دما و رطوبت رخ می دهد. عسل های طبیعی مانند عسل گون دارای قندهای مختلفی از جمله گلوکز و فروکتوز است. وقتی دما به طور ناگهانی کاهش می‌یابد یا عسل در محیطی با رطوبت پایین قرار می‌گیرد، گلوکز موجود در عسل شروع به کریستالیزه شدن می‌کند. این کریستال‌ها در نهایت به صورت دانه‌های ریز در عسل مشاهده می‌شوند که به اصطلاح به آن شکرک زدن می‌گویند.

علاوه بر دما، نسبت قندها نیز در شکرک زدن عسل موثر است. به این معنا که عسل‌هایی که دارای نسبت بالای گلوکز به فروکتوز هستند، بیشتر در معرض شکرک زدن قرار دارند. همچنین، عسل‌های خام و تصفیه نشده نیز به دلیل وجود ذرات معلق مانند گرده و موم، بیشتر احتمال دارد که شکرک بزنند. به همین دلیل، اگر به عسل شکرک زده علاقه ای ندارید، بهتر است عسل را در دمای ثابت و مناسب نگهداری کنید.

رطوبت

عسل شکرک زده محصول یا نتیجه ای ناشی از رطوبت زیاد است. زیرا در نهایت به تغییر تعادل قندهای موجود در عسل منتهی می شود. عسل طبیعی دارای درصد مشخصی از رطوبت است، و اگر در معرض رطوبت بالا قرار بگیرد، رطوبت اضافی را به خود جذب می کند. این افزایش رطوبت باعث می شود که گلوکز به حالت کریستالی تغییر شکل بدهد، زیرا غلظت آن نسبت به فروکتوز افزایش می‌یابد. گلوکز بیشتر مستعد کریستالیزاسیون است و این موضوع می‌تواند موجب تسریع شکرک زدن عسل شود.

علاوه بر این، رطوبت در فعال شدن ذرات معلق موجود در عسل، مانند گرده و موم، نیز تاثیر بسیاری دارد. این ذرات به عنوان هسته‌های کریستالی عمل کرده و فرآیند شکرک زدن را تسهیل می‌کنند. بنابراین، نگهداری عسل در شرایط مناسب با رطوبت کنترل‌شده می‌تواند به پیشگیری از شکرک زدن و حفظ کیفیت عسل کمک کند.

نوع گیاهی که زنبور استفاده کرده است

عسل‌های طبیعی مانند عسل کنار دارای نسبت‌های مختلفی از قندها مانند گلوکز و فروکتوز هستند، و این نسبت‌ها پیش از هر چیز به نوع گیاه بستگی دارد. عسل هایی که از برخی از گیاهان، مانند آفتابگردان و کلزا، تولید می شوند دارای نسبت بالایی از گلوکز هستند و در نتیجه بیشتر در معرض شکرک زدن قرار دارند. به همین دلیل، عسل‌های به دست آمده از این گیاهان به سرعت شکرک می‌زنند.

از طرف دیگر، عسل‌هایی که از گیاهانی با محتوای بالای فروکتوز، مانند عسل اقاقیا یا عسل مانوکا، به دست می‌آیند، معمولاً کمتر در معرض شکرک زدن قرار دارند. قند فروکتوز نسبت به گلوکز کمتر به حالت کریستالیزه تبدیل می شود. به همین دلیل عسل‌های حاصل از این گیاهان بر خلاف عسل شکرک زده، اغلب به حالت مایع و غیر کریستالی باقی می‌مانند.

عوامل خارجی

علاوه بر دما، رطوبت و نوع گیاه، تعداد ذرات معلق در عسل نیز تأثیر زیادی بر شکرک زدن عسل دارد. عسل‌های خام و تصفیه‌نشده معمولاً حاوی ذراتی مانند گرده، موم و سایر مواد معلق هستند. این ذرات اغلب به عنوان هسته‌های کریستالی عمل کرده و فرایند کریستالیزاسیون را تسهیل می کنند. در واقع، وجود این ذرات می‌تواند سرعت شکرک زدن عسل را افزایش دهد، زیرا کریستال‌ها معمولا به این هسته‌ها می چسبند و در نتیجه بزرگ‌تر می شوند.

همچنین، نوع فرآوری عسل، مانند پاستوریزه کردن یا تصفیه، نیز می‌تواند بر ویژگی‌های شکرک زدن این ماده غذایی تأثیر بگذارد. به طور کلی، ترکیب عوامل مختلف در تعیین میزان شکرک زدن عسل تاثیر گذار هستند.

عسل شکرک زده را چکار کنیم؟

شکرک زدن عسل موضوع نگران کننده ای نیست، در واقع این یک پدیده طبیعی است. شکرک زدن عسل به معنای خراب بودن یا فساد این ماده غذایی محسوب نمی شود و عسل شما هنوز هم خوراکی و سالم است.

برای بازگرداندن عسل به حالت مایع، می‌توانید آن را به آرامی گرم کنید. یکی از روش‌های مؤثر، قرار دادن ظرف عسل در آب گرم است. دقت کنید که دما نباید از ۴۰ درجه سانتی گراد بیشتر شود، زیرا حرارت بالا خواص و طعم عسل را به شکل نامطلوبی تحت تأثیر قرار می دهد. برای این کار، می‌توانید از یک قابلمه آب جوش استفاده کنید و ظرف عسل را درون آن قرار دهید تا به تدریج گرم شود و کریستال‌ها حل شوند.

همچنین، راهکار ساده دیگر این است که عسل شکرک زده را در دمای اتاق نگهداری کنید و اجازه بدهید که به تدریج به حالت مایع بازگردد. این روش معمولا زمان بیشتری می برد، اما در عوض باعث حفظ کیفیت عسل می شود. در نهایت به یاد داشته باشید که شکرک زدن عسل یک نشانه از طبیعی بودن آن است و دلیلی برای خرابی یا دور انداختن عسل نیست؛ و با استفاده از این روش‌های ساده، می‌توانید عسل شکرک زده را دوباره به حالت دلخواهتان برگردانید.

فواید عسل شکرک زده

عسل شکرک زده همچنان به عنوان یک منبع تغذیه‌ای ارزشمند محسوب می شود و می‌تواند به حفظ و افزایش سطح سلامت شما کمک کند. در واقع بین ارزش غذایی عسل مایع و عسل کریستالیزه شده هیچ گونه تفاوتی وجود ندارد و هر دو از ارزش غذایی یکسان و مشخصی برخوردار هستند. برخی از مهمترین فوائد عسل شکرک زده عبارتند از:

1. 1. حفظ خواص تغذیه‌ای
2. 2. کاهش شکر فرآوری‌شده
3. 3. مناسب برای استفاده در پخت و پز
4. 4. خواص ضدباکتریایی و ضدعفونی‌کننده

استفاده از عسل شکرک زده به عنوان جایگزینی سالم برای شکرهای فرآوری‌شده در رژیم غذایی شما عمل می کند. این کار موجب کاهش مصرف قندهای اضافه و افزایش مصرف مواد غذایی طبیعی و سالم در برنامه تغذیه روزانه شما می شود. به عنوان مثال عسل شکرک زده را می توانید به عنوان یک شیرین‌کننده طبیعی در پخت و پز استفاده کنید. بافت کریستالی عسل به خصوص به انواع کیک‌ها و شیرینی‌ها، طعمی خاص و دلپذیر می بخشد.

آیا عسل طبیعی شکرک میزند؟

احتمال شکرک زدن در عسل طبیعی وجود دارد و این پدیده کاملاً طبیعی است. شکرک زدن یا کریستالیزاسیون عسل به دلیل وجود قندهای مختلف مانند گلوکز و فروکتوز در آن رخ می دهد. عسل هایی که حاوی گلوکز بیشتر هستند و قند فروکتوزکمتری دارند، در مقایسه با عسل‌های دیگر، بیشتر شکرک می زنند. این فرآیند به این معنا نیست که عسل خراب شده است؛ بلکه نشان‌دهنده طبیعی بودن و عدم وجود مواد افزودنی در عسل محسوب می شود. عسل‌های خام و تصفیه نشده، به دلیل وجود ذرات معلق مانند گرده و موم، بیشتر احتمال دارد که شکرک بزنند. در واقع، شکرک زدن یک نشانه از کیفیت بالای عسل است و نیازی نیست که موجب نگرانی شود.

چگونه از بلور شدن عسل پیشگیری کنیم؟

شرایط نگهداری یکی از تاثیرگذارترین موارد در پیشگیری از شکرک زدن عسل است. از این رو توصیه می شود که همواره عسل را در یک مکان خنک و تاریک نگهداری کنید. زیرا نور می‌تواند تا حد بسیاری باعث تغییر کیفیت و طعم عسل شود.

در واقع قفسه یک کمد یا داخل یک کابینت تاریک از جمله گزینه‌های مناسب برای نگهداری عسل هستند. در مجموع و به طور خلاصه باید گفت که مکان‌های خیلی گرم یا سرد، مانند یخچال، به هیچ وجه برای نگهداری عسل مناسب نیستند. جدول زیر برخی از روش های مناسب نگهداری عسل که موجب پیشگیری از شکرک زدن در این ماده غذایی می شود را به اختصار به شما نشان می دهد:

در پایان فراموش نکنید که ظروف شیشه‌ای معمولاً بهتر از پلاستیک می‌توانند کیفیت عسل را حفظ کنند. زیرا شیشه غیرقابل نفوذ است و از ورود هوا و رطوبت به داخل عسل پیشگیری می‌کند، در حالی که پلاستیک هیچ یک از این ویژگی‌ها را ندارد. عسلی که در ظرف شیشه ای نگهداری می شود علاوه بر حفظ بافت و رنگ کمتر دچار شکرک زدن می شود.

علاوه بر آن ترکیبات موجود در برخی از انواع پلاستیک‌ها ممکن است با عسل واکنش داده و ترکیبات شیمیایی مضری را آزاد کنند. این مواد می‌توانند بر کیفیت و طعم عسل و در نهایت سلامت مصرف کنندگان تأثیر منفی بگذارند.

شکرک عسل تقلبی چه شکلی است؟

شکرک زدن در عسل‌های تقلبی معمولاً با ویژگی‌های خاصی همراه است که می‌تواند به تشخیص تقلبی بودن عسل کمک کند. یکی از نشانه‌های بارز شکرک زدن در این نوع عسل‌ها، شکل و اندازه کریستال‌ها است.

در عسل‌های تقلبی، کریستال‌ها معمولاً بزرگ‌تر و نامنظم‌تر از آن چیزی هستند که در عسل‌های طبیعی مشاهده می‌شود. این بزرگ بودن کریستال‌ها در واقع به دلیل وجود شکرهای افزوده یا افزودن مواد مصنوعی در ترکیب عسل است، که باعث می‌شود بافت عسل تقلبی نسبت به عسل طبیعی زبر و ناهموار به نظر برسد.

علاوه بر شکرک زدن غیرطبیعی، دقت به رنگ و بافت عسل‌ نیز معمولا می تواند در تشخیص تقلبی بودن عسل به شما کمک کند.

عسل‌های تقلبی رنگ‌های غیرمعمول و جذابی دارند که به طور طبیعی در عسل‌های طبیعی دیده نمی شود. بافت این عسل‌ها چسبناک و سنگین است، در حالی که عسل طبیعی بافتی نرم و یکنواخت دارد. این تفاوت‌ها به راحتی قابل شناسایی است و به مصرف‌کنندگان کمک می کند تا بتوانند عسل‌های تقلبی را از عسل های طبیعی تشخیص بدهند.

طعم و عطر عسل‌های تقلبی نیز می‌تواند نشانه‌ای از کیفیت پایین آن‌ها باشد. عسل‌های تقلبی معمولاً طعمی شیرین و تند دارند که با عطر طبیعی عسل متفاوت است.

شکرک زدن در این نوع عسل‌ها اغلب به طعم و عطر غیرطبیعی منجر می شود که به راحتی قابل شناسایی است. به همین دلیل، برای اطمینان از طبیعی بودن عسل، همواره باید به ویژگی‌های ظاهری، بافت و طعم آن توجه کنید. اما با وجود تمام این توضیحات باز هم تشخیص عسل طبیعی و تقلبی برای بسیاری از مصرف کنندگان دشوار است. به همین دلیل توصیه یم شود که تا حد امکان عسل را از منابع قابل اعتماد خریداری کنید.

سخن آخر برای عسل شکرک زده

شکرک زدن عسل یا کریستالیزاسیون، فرآیندی طبیعی است که در آن قندهای موجود در عسل، به ویژه گلوکز، به حالت کریستالی در می‌آیند. این پدیده معمولاً به دلیل تغییرات دما، رطوبت و ترکیب قندها در عسل رخ می دهد. در نتیجه، عسل به صورت دانه‌دانه یا خمیری شکل به نظر می رسد. این پدیده به هیچ وجه نشان‌دهنده فساد یا کیفیت پایین عسل نیست و عسل شکرک زده همچنان قابل مصرف و سالم است.

در نهایت باید این نکته مهم را نیز بدانید که برخی از عسل‌های تجاری برای پیشگیری از شکرک زدن عسل حاوی مواد افزودنی یا شکرهای افزوده هستند. این تولید کنندگان گاهی شکرهای تصفیه‌شده مانند قند یا شربت ذرت را به عسل اضافه کنند تا طعم و شیرینی آن را افزایش دهند و از شکرک زدن آن پیشگیری کنند. بنابراین توصیه می شود که تا حد امکان عسل مصرفی خود را از منابع کاملا معتبر مانند پرهلو خریداری کنید.

سوالات متداول در شکرک زدن عسل